సమీక్ష

ప్రారంభ క్రైస్తవ సంఘం ప్లేటో ద్వారా ఎక్కువగా ప్రభావితం చేయబడింది, మరియు నేటికీ ప్లేటో బోధన యొక్క ప్రభావాలను క్రైస్తవ మతంలో చూడవచ్చు. పరలోకం అనే అంశం విషయంలో ఇది ప్రత్యేకంగా యదార్థమై యున్నది. నేడు చాలా మంది క్రైస్తవులు పరలోకం విషయంలో బైబిలుకు సంబంధంలేని ప్లేటో దృక్పథాన్ని కలిగి ఉన్నారని తెలుసుకొని ఆశ్చర్యపడుదురు. ఈ సంక్షిప్త వ్యాసం, ప్లేటో ఎవరు, అతని ప్రధాన తాత్విక అభిప్రాయాలు ఏమిటి, మరియు నేడు ఆ అభిప్రాయాలు పరలోకం యొక్క జనాదరణ పొందిన అభిప్రాయాన్ని ఎలా ప్రభావితం చేసెనో వివరించును.

ప్రజాదరణ పొందిన కోణంలో పరలోకం:

నేడు సంఘం లోపల మరియు వెలుపల పరలోకం యొక్క జనాదరణ పొందిన దృశ్యంలో చాలా తప్పు ఉంది. N.T. డర్హామ్ బిషప్ రైట్, ప్రస్తుత అభిప్రాయాన్ని “క్రైస్తవ ఆశ యొక్క వక్రీకరణ మరియు తీవ్రమైన లోపం” అని చెప్పాడు.¹ విచారకరంగా, రైట్ చెప్పునది సరియే. పునరుత్థానంపై విశ్వాసం ఉందని చెప్పబడుచున్న అమెరికన్లలో మూడింట రెండొంతుల మంది, అభిప్రాయ సేకరణ పెట్టినప్పుడు, పునరుత్థానం తరువాత తమకు భౌతిక శరీరాలు ఉండునని తాము నమ్ముట లేదని, కానీ దేహరహితమైన ఆత్మలుగా ఉందురని చెప్పారు. రైట్ ఇంకా చెబుతూ, “ప్రజలు తరచూ ఇలా చెప్పుట నేను విన్నాను: నేను త్వరలో పరలోకానికి వెళుతున్నాను, అక్కడ నాకు ఈ పనికిరాని దేహం అవసరం లేదు, దానికై ధన్యవాదాలు.” ³

ఈ రోజు చాలా మంది క్రైస్తవుల ఆలోచన ప్రకారం, పరలోకం ఒక అంతరిక్షపు, ఆదర్శవంతమైన, మరోప్రపంచపు ప్రదేశంగా ఉంటూ, అక్కడ దేహరహితమైన పరిపూర్ణ ఆత్మలు తిరుగుతూ ఉండును. ఇది విశాలమైన మరియు మనకు తెలియని, భూమిలేని వాతావరణం, అక్కడ సమస్తము ఒకే విధంగా ఉంటుంది. ఇది సమయం మరియు స్థలం లేని పూర్తిగా ఆధ్యాత్మిక ప్రదేశంగా కనిపించును, ఇక్కడ చేయుటకు పని ఉండదు, ఆత్మలు చుట్టూ తేలియాడుతూ మరియు యహువః వైపు చూచుచుండును.

బైబిల్ కోణంలో

శరీరాల నుండి విముక్తి పొందాలనే ఆలోచన కొంతమందిని కలవరపెడుతుండగా, బైబిలు పరలోకం యొక్క భిన్నమైన కోణమును అందిస్తుంది. బైబిలు ప్రకారం, పరలోకం వాస్తవానికి మన భౌతిక విశ్వం యొక్క పునరుద్ధరణ, ఇందులో నూతనమైన, పునరుద్ధరణ చేయబడిన భూమి ఉంటుంది. రూపములేని, మరోప్రపంచపు ప్రదేశంలో నివసించుట కంటే, కొత్తగా పునరుత్థానం చేయబడిన ఈ భూమి మనకు సుపరిచితంగా, చాలా మంచిదిగా ఉంటుంది. ఇది సంస్కృతిని మరియు సమాజ ఉత్పాదకతను ఆస్వాదించే ప్రదేశంగా ఉంటుంది. మనము సమయం మరియు స్థలం లోపల నివసించే పునరుత్థానం చేయబడిన భౌతిక శరీరాలలో జీవిస్తాము. ఏమీ చేయకుండా చుట్టూ కూర్చోవడానికి బదులు, ఈ రోజు మాదిరిగానే ఇతరులకు సహాయం చేయడం ద్వారా మనము యహువఃను ప్రత్యేకంగా సేవించి ఆరాధిస్తాము. ఇది మనోహరమైన ప్రదేశం అవుతుంది, ఇక్కడ మనం శాశ్వత కాలం యహువః యొక్క అద్భుతమైన క్రొత్త సృష్టిని కనుగొనటానికి గడపవచ్చు.

పునరుత్థానం చేయబడిన విశ్వం అనే భావన మొత్తం బైబిల్ యొక్క విస్తృత నేపథ్యమైయున్నది. మానవుని పతనం వద్ద యహువః భూమిని శపించాడు, ఆ సమయంలో భూమి మరియు విశ్వం మొత్తం చెడిపోయినది. ఆ సమయంలో “సృష్టి నాశనమునకు లోనైనది.” (రోమా ​​8:20) ఇంతకుముందు యహువః మంచిదని ప్రకటించిన విశ్వం (ఆదికాండము 1:31) మనిషి యొక్క అవిధేయత ఫలితంగా నాశనానికి గురైనది మరియు అప్పటినుండి విచ్ఛిన్న ప్రక్రియకు లోనగుచున్నది. అయితే, మెస్సీయను భూమిపైకి పంపుటలో గల బైబిలు ఉద్దేశ్యం ఏమిటంటే (ఆదికాండము 3:15), ఆయన దురాత్మ క్రియలను అంతం చేయును (1 యోహాను 3: 8), అలా పాపపు శిక్ష నుండి మానవాళిని విమోచించుటయే కాకుండా, విశ్వాన్ని మానవుని పతనానికి ముందు గల పరిపూర్ణ స్థితికి పునరుద్ధరించబడుట కూడా జరుగును. అప్పుడు సృష్టి, నాశనమునకు లోనయిన దాస్యములో నుండి విడిపింపబడి, ఎలోహీం పిల్లలు పొందబోవు మహిమగల స్వాతంత్ర్యము పొందును (రోమా ​​8:21). బైబిలు ఆదికాండపు పతనంతో మొదలై ప్రకటన గ్రంథం యొక్క పునరుద్ధరణతో ముగుస్తుంది, అక్కడ పరలోకం (నూతన యెరూషలేము) భూమితో ఐక్యమవుతుంది మరియు అప్పుడు “ఎలోహీం నివాసము మనుష్యులతో కూడ ఉన్నది, ఆయన వారితో కాపురముండును, వారాయన ప్రజలైయుందురు, ఎలోహీం తానే వారి ఎలోహీమై యుండి వారికి తోడైయుండును. (ప్రకటన 21: 2-3)

బైబిలు యొక్క ఈ పునాది బోధ ఎంత తేలికగా తప్పుగా అర్ధం చేసుకోబడుతుంది మరియు క్రైస్తవ ప్రపంచంలో ఇంత ముఖ్యమైన అంశం యొక్క ఇంత పెద్ద అపార్థం ఏ విధంగా ఏర్పడినది? దీనికి ప్లేటోతో సంబంధం ఉంది.

ప్లేటో యొక్క సంక్షిప్త సారాంశం

ప్లేటో (క్రీ.పూ. 427) ప్రపంచ గొప్ప తత్వవేత్తలలో ఒకనిగా పరిగణించబడెను. అతడు క్రీస్తుకు నాలుగు శతాబ్దాల పూర్వం జన్మించాడు, అయితే అతని బోధన ప్రారంభ క్రైస్తవ సిద్ధాంతంపై విపరీతమైన ప్రభావాన్ని చూపెను మరియు అది నేటి వరకు క్రైస్తవ ఆలోచనను రూపొందిస్తూనే ఉంటుంది.

మన భౌతిక ప్రపంచంలో మన చుట్టూ మన కంటికి కనిపించేవి-చెట్లు, కుర్చీలు, గుర్రాలు, మొక్కలు మరియు ప్రజలు-మనం చూసే, తాకే, రుచి మరియు వాసన ఉన్నవన్నీ వాస్తవమైనవి కావు అని ప్లేటో నొక్కిచెప్పారు. ఒక విషయం వెనుక ఉన్న ఆలోచన మాత్రమే నిజం. ఉదాహరణకు, ప్రతి ఒక్కరికి గుర్రం గురించి ఒక ఆలోచన ఉంటుంది. మనము ఒక గుర్రాన్ని మరొకదానితో పోల్చినప్పుడు, తేడాలు ఉన్నాయని గమనించవచ్చు, కాని అవి గుర్రాలు అని మనందరికీ తెలుసు ఎందుకంటే గుర్రం గురించి ఒక ఆలోచన ఉంది. మరియు ఈ ఆలోచనే పరిపూర్ణ గుర్రం. పరిపూర్ణ గుర్రం అనేది ఒక ఆలోచన లేదా “రూపం” గా మాత్రమే ఉంటుంది. వస్తువుల ఆలోచనలు మాత్రమే పరిపూర్ణంగా ఉన్నందున, మనం జీవిస్తున్న ఈ భౌతిక ప్రపంచానికంటే ఆలోచనల రాజ్యం చాలా గొప్పదని ప్లేటో నొక్కిచెప్పారు.

తత్ఫలితంగా, ప్లేటో ఈ ప్రపంచం యొక్క బానిసత్వం నుండి ప్రజలను విడిపించాలని కోరుకున్నాడు. రూపాల యొక్క ఉన్నతమైన వాస్తవికత గురించి తెలుసుకొనుట ద్వారా ఒక వ్యక్తిని ఈ ప్రపంచ నీడల యొక్క బానిసత్వం నుండి ఎలా విడిపించవచ్చో తన పారాబుల్ ఆఫ్ ది కేవ్‌ (గుహ యొక్క ఉపమానం) లో వివరించాడు. మానవులందరూ చీకటిలో బంధించబడిరని, తమ చుట్టూ కనిపించే వస్తువులే వాస్తవికమైనవని నమ్ముదురని అతని ఉపమానం నొక్కి చెబుతుంది. కానీ అంతకు మించి ఉన్న ఒక వాస్తవికత ఉంది, మరియు మనం స్వేచ్ఛగా ఉండి అనుభూతి చెందగలిగితే, అది చాలా మంచిదని మనం అర్థం చేసుకుంటాము, ఎందుకంటే అది ఇప్పుడు మనం చూస్తున్న నీడ మాత్రమే అయిన ప్రతిదానికీ నిజమైన వాస్తవికత.

ప్లేటో యొక్క పరలోకపు భావన

ఆశ్చర్యపడనవసరం లేకుండా, ప్లేటో విధాన పరలోకంలో మానవుడు ఈ అసంపూర్ణ భౌతిక, పదార్థ ప్రపంచం నుండి విముక్తి పొందుతాడు. మానవుడు ప్రధానంగా ఆత్మతో నిర్మితమాయెనని, కారాగారంలో చిక్కుకున్నట్లే తన ఆత్మ శరీరంలో చిక్కుకుపోయెనని ప్లేటో నమ్ముతాడు. ప్లేటో యొక్క “సోమ సేమా” అనే పదబంధానికి ఇది ఆధారం, అనగా శరీరం ఆత్మకు జైలు లేదా సమాధి. ప్లేటో ప్రకారం, ఈ కారాగార-శరీరం నుండి ఆత్మ విముక్తి పొందినప్పుడు మోక్షం కలుగుతుంది. అప్పుడు ఆత్మ స్వచ్ఛమైన ‘రూపాల’ రాజ్యంలో జీవించుటకు స్వేచ్ఛ పొందుతుంది. అక్కడ, అది “సంపూర్ణ మంచియైన, స్వచ్ఛమైన రూపమును చూడగలదు.”⁴ పరలోకం గురించి ప్లేటో యొక్క దృక్పథంతో క్రైస్తవ మతానికి గల సంబంధం ఏమిటి?

ప్రారంభ సంఘ ఫాదర్ల పై ప్లాటో యొక్క ప్రభావం

ప్రారంభ సంఘ ఫాదర్లపై గ్రీకు తత్వశాస్త్రం ఎక్కువగా ప్రభావం చూపడం కొంతమందికి ఆశ్చర్యం కలిగించవచ్చు. యూదా ప్రజలను సిద్ధం చేయుటకు యహువః మోషేను ఉపయోగించిన విధంగానే రాబోయే మెస్సీయ కోసం అన్యజనులను సిద్ధం చేయుటకు యహువః అన్యజనుల ప్రపంచానికి గ్రీకు తత్వశాస్త్రాన్ని ఇచ్చాడని కొందరు విశ్వసించారు. ప్లేటో, ఈ విధంగా, సువార్త కోసం ఒక రకమైన సన్నాహక పాత్రను కలిగి ఉన్నాడు. గొప్ప గొప్ప తత్వవేత్తలందరూ “లోగోస్” ద్వారా దైవిక ప్రత్యక్షత యొక్క సార్వత్రిక కాంతి గ్రహీతలు అని, ఆ కాంతి ‘ప్రపంచంలోకి వచ్చే ప్రతి మనిషిని వెలిగిస్తుంది అని వారు విశ్వసించారు.’⁵ ఫలితంగా, ప్లేటో యొక్క చాలా ఆలోచనలను ఈ ప్రారంభ ప్రభావవంతమైన నాయకులు సమర్థించారు. సంక్షిప్త సర్వే ఇక్కడ ఉంది.

అలెగ్జాండ్రియాకు చెందిన క్లెమెంట్ (క్రీ.శ 150) గ్రీకు తత్వశాస్త్రం వేదాంతశాస్త్రం యొక్క పనికత్తె అని నమ్మాడు. అతని రచనలు ప్లేటోవాదపు బోధనలతో నిండి ఉన్నాయి. బహుశా ప్లేటో పట్ల ఆయనకున్న అభిమానం అతని ప్రకటనలో చక్కగా చూడవచ్చు:

… ప్రభువు రాకడకు ముందు, గ్రీకులకు నీతి నిమిత్తం తత్వశాస్త్రం అవసరం. ఇప్పుడు అది భక్తికి అనుకూలంగా మారుతుంది; విశ్వాసాన్ని పొందేవారికి ఒక రకమైన సన్నాహక శిక్షకునిగా ఉంటూ… ప్రభువు గ్రీకులను పిలుచువరకు తత్వశాస్త్రం గ్రీకులకు ప్రత్యక్షంగా మరియు ప్రధానంగా ఇవ్వబడింది. ఇది “హెలెనిక్ మనసును”, హెబ్రీయులను “క్రీస్తు వద్దకు” తీసుకురావడానికి ఒక ధర్మశాస్త్రం వలె ఒక బాలశిక్షకునిగా ఉంది. కాబట్టి, తత్వశాస్త్రం అనేది ఒక సిద్ధపాటు మరియు క్రీస్తులో పరిపూర్ణుడైన వ్యక్తికి ఇది మార్గం సుగమం చేస్తుంది.⁶

ప్రారంభ మత రక్షకుడు జస్టిన్ (క్రీ.శ .100) “ఉద్భవ వాక్యమును గూర్చి ప్లేటో చక్కగా మాట్లాడెనని” నమ్మాడు.⁷ రెండు బోధనల మధ్య స్పష్టమైన తేడాలు ఉన్నాయని గుర్తించినప్పటికీ, జస్టిన్ ప్లేటో తత్వశాస్త్రానికి మరియు క్రైస్తవ మతానికి మధ్య చాలా సారూప్యతను కనుగొన్నాడు. ప్లేటో పట్ల ఈ ప్రశంసను ఇతర క్రైస్తవ రచయితలు కూడా, ముఖ్యంగా ఎథీనాగోరస్ పంచుకున్నారు. వారు ప్లేటో బోధనల పట్ల గౌరవం కలిగి ఉన్నారు, మరియు కొన్నిసార్లు క్రైస్తవ విశ్వాసానికి రక్షణ కల్పించేటప్పుడు ప్లేటో బోధనల నుండి మొత్తం భాగాలను ఉదహరిస్తూ తరచూ వాటిని ప్రస్తావించారు.⁸

కైసరయకు చెందిన యూసేబియస్ (క్రీ.శ. 263) ప్లేటోను క్రైస్తవ మతానికి అనుగుణంగా మార్చడానికి శ్రద్ధగా ప్రయత్నించాడు. అతడు “(క్రైస్తవ) సత్యం యొక్క ద్వారాన్ని పొందిన ఏకైక గ్రీకువాడు” ⁹ అని ప్లేటో గురించి చెప్పాడు. మరియు, గ్రీకు సాహిత్యంలో విస్తృతంగా పరిచయం కలిగియున్న బిషప్ థియోడొరెట్ (క్రీ.శ. 393), మరియు జెనోఫేన్స్, హెరాక్లిటస్, జెనో, పార్మెనిడెస్, ఎంపెడోక్లిస్, యూరిపిడెస్, హెరోడోటస్, జెనోఫోన్, అరిస్టాటిల్ వంటి తత్వవేత్తలు కూడా ఎక్కువగా ప్లేటో బోధనల నుండి ఉదహరించారు.¹⁰

స్పష్టంగా, ప్రారంభ సంఘం ఎక్కువగా గ్రీకుతో మునిగిపోయెను, అది ప్లేటోవాదపు ఆలోచన. సంఘం యొక్క ప్లేటో దృక్పథపు పరలోకాన్ని రూపొందించుటలో ఎక్కువగా బాధ్యత వహించిన వేదాంతవేత్త బహుశా అగస్టిన్.

అగస్టిన్

ప్రసిద్ధ వేదాంతి అయిన అగస్టిన్ (క్రీ.శ 354) ప్లేటో ద్వారా ఎక్కువగా ప్రభావితమాయెను. అగస్టిన్ యొక్క డి సివిటేట్ డీని “క్రైస్తవ మరియు ప్లేటోనిక్ జ్ఞానం యొక్క అంతర్గత ఐక్యత యొక్క పక్వమైన ఫలం” అని పిలుస్తారు.¹¹ అగస్టీన్ తన సాక్ష్యంలో చాలా దూరం వెళ్ళి, అతడు మొదట ప్లేటో బోధనలకు పరిచయమైనందుకు యహువఃకు కృతజ్ఞతలు తెలిపాడు, ఎందుకంటే అలా జరగకపోతే, తాను సువార్తను అందుకోలేడు అని చెప్పాడు.¹² ప్లేటో గురించి ఇంత గొప్ప దృష్టి కలిగియుండుట వలన, అగస్టీన్ యొక్క పరలోక దృష్టి ప్లేటో ద్వారా ఎక్కువగా ప్రభావితం చేయబడటంలో ఆశ్చర్యం లేదు. అగస్టిన్ గురించి బెనెడిక్ట్ వివియానో ఇలా ​​చెప్పెను,

“అగస్టీన్ నియో-ప్లేటోనిక్ తత్వశాస్త్రం ద్వారా బలంగా ప్రభావితమాయెను మరియు ప్లాటినస్ మరియు ప్రొఫైరీని కూడా చదివినట్లు మాత్రమే మనం గమనించాలి … ఈ తత్వశాస్త్రం అత్యంత ఆధ్యాత్మికం మరియు మరొక ప్రాపంచికమైనది, ఒక్కటైన మరియు శాశ్వతమైన దానిపై కేంద్రీకృతమైనది, పదార్థాన్ని హీనమైనదానిగా వ్యవహరించుచు, ఆత్మ తన యొక్క ఆరోహణ దశలో ఒక్కటైన శాశ్వతమైన దానితో కలిసిపోతుంది.”¹³

అగస్టిన్ యొక్క ఆధ్యాత్మిక కోణంలో పరలోకం

అగస్టిన్ “రాజ్యం యొక్క ఆధ్యాత్మిక వ్యాఖ్యానానికి ఆకర్షితుడయ్యాడు.” అగస్టిన్ కోణంలో, “దేవుని రాజ్యం పరలోకంలో దేవునితో నిత్యజీవంలో ఉంటుంది.”¹⁴ మైఖేల్ వ్లాచ్ ఇలా అంటాడు “ఇది రాజ్యమును గూర్చిన అగస్టిన్ యొక్క ఆధ్యాత్మిక దృక్పథం మరియు సంఘం అనగా క్రీస్తు యొక్క వెయ్యేండ్ల పాలన నెరవేర్పు అనే తన నమ్మకానికి ఇది దోహదపడింది.¹⁵ తరువాత అతని ఆధ్యాత్మిక దృక్పథం అంగీకరించబడిన రోమన్ కాథలిక్ దృక్పథంగా మారింది, ఇది నేడు కాథలిక్ సంఘంలో ఆధిపత్య దృక్పథంగా ఉంది, అలాగే ప్రొటెస్టెంట్ సంఘంలో పెద్ద భాగంగా, మరియు సాధారణ పాశ్చాత్య లౌకిక ఆలోచనగా ఉంది. అందువల్ల క్రైస్తవ మతం యొక్క బైబిలేతర పరలోకం యొక్క మూలం రోమన్ సంఘము ప్లేటో నుండి ముఖ్య అంశాలను స్వీకరించుటలో కనుగొనబడుతుంది.

తత్వశాస్త్రాన్ని అధ్యయనం చేయడం యొక్క ప్రాముఖ్యత

పరలోకమును గూర్చిన తమ అభిప్రాయం బైబిలు నుండి కాక, గ్రీకు తత్వవేత్త అయిన ప్లేటో ద్వారా ఉద్భవించెను అనుట నేడు చాలా మంది క్రైస్తవులను విస్మయానికి గురిచేయవచ్చు. ఇది క్రైస్తవుని జీవితంలో తత్వశాస్త్ర అధ్యయనం యొక్క ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతుంది. చరిత్రలోని పెద్ద పెద్ద ప్రభావవంతమైన ఆలోచనాపరులను అర్ధం చేసుకోకుండా అసత్యం నుండి సత్యాన్ని గుర్తించడం కష్టం. నిజమే, నేడు సంఘంలో పరలోకం అనే అంశానికి వచ్చినప్పుడు దీనిని గమనించవచ్చు. సంఘాన్ని దాని చరిత్ర అంతటా ప్రభావితం చేసిన ఆలోచనల యొక్క ప్రధాన ప్రవాహాలను సరిగా అర్ధం చేసుకొనుటకు పాస్టరు తత్వశాస్త్రాన్ని అధ్యయనం చేయుట మంచిది, తద్వారా ఖచ్చితమైన బైబిల్ ప్రాపంచిక దృక్పథాన్ని అర్ధం చేసికొనుటకు బాగా సన్నద్ధమవగలరు.

బైబిలు పట్టిక

ఆల్కార్న్, రాండి. హెవెన్. టిండాలే హౌస్ పబ్లిషర్స్, ఇంక్., 2004.

అలెగ్జాండ్రియా, క్లెమెంట్ ఆఫ్. “ది స్ట్రోమాటా, లేదా మిసెలానెయిస్”. ది యాంటె-నిసీన్ ఫాదర్స్, వాల్యూమ్ II: ఫాదర్స్ ఆఫ్ ది సెకండ్ సెంచరీ: హెర్మాస్, టాటియన్, ఎథెనాగోరస్, థియోఫిలస్ మరియు క్లెమెంట్ ఆఫ్ అలెగ్జాండ్రియా (మొత్తం). బఫెలో, NY: క్రిస్టియన్ లిటరేచర్ కంపెనీ, 1885.

అగస్టిన్, ఎస్., హిప్పో బిషప్, & పుసే, ఇ. బి. ది కన్ఫెషన్స్ ఆఫ్ సెయింట్ అగస్టిన్. ఓక్ హార్బర్, WA: లోగోస్ రీసెర్చ్ సిస్టమ్స్, ఇంక్., 1996.

బీమా, డేవిడ్ వాన్. క్రిస్టియన్స్ రాంగ్ ఎబౌట్ హెవెన్, బిషప్ చెప్పారు. ఫిబ్రవరి 7, 2008. http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1710844,00.html.

గీస్లర్, నార్మన్. ఎ హిస్టరీ ఆఫ్ వెస్ట్రన్ ఫిలాసఫీ, వాల్యూమ్. నేను: యాన్సియంట్ అండ్ మెడీవల్. బాస్టిన్ బుక్స్, 2012.

జాక్సన్, బి. ప్రోలెగోమెనా: ది లైఫ్ అండ్ రైటింగ్స్ ఆఫ్ ది బ్లెస్డ్ థియోడొరేటస్, బిషప్ ఆఫ్ సైరస్. పి. షాఫ్ & హెచ్. వేస్ (Eds.) లో, ఎ సెలెక్ట్ లైబ్రరీ ఆఫ్ ది నిసీన్ అండ్ పోస్ట్-నిసీన్ ఫాదర్స్ ఆఫ్ ది క్రిస్టియన్ చర్చ్, సెకండ్ సిరీస్, వాల్యూమ్ III: థియోడొరెట్, జెరోమ్, జెన్నాడియస్, రూఫినస్. న్యూయార్క్: క్రిస్టియన్ లిటరేచర్ కంపెనీ., 1892.

మార్టిర్, జస్టిన్. ది సెకండ్ అపోలజీ ఆఫ్ జస్టిన్. ఎ. రాబర్ట్స్, జె. డోనాల్డ్సన్ & ఎ. సి. కాక్స్ (Eds.) లో, ది యాంటె-నిసీన్ ఫాదర్స్, వాల్యూమ్ I: ది అపోస్టోలిక్ ఫాదర్స్ విత్ జస్టిన్ మార్టిర్ అండ్ ఇరేనియస్ (ఎ. రాబర్ట్స్, జె. డోనాల్డ్సన్ & ఎ. సి. కాక్స్, ఎడ్.). బఫెలో, NY: క్రిస్టియన్ లిటరేచర్ కంపెనీ, 1885.

షాఫ్, ఫిలిప్. ది న్యూ షాఫ్-హెర్జోగ్ ఎన్సైక్లోపీడియా ఆఫ్ రిలిజియస్ నాలెడ్జ్, వాల్యూమ్. IX. 1914.

వివియానో, బెనెడిక్ట్ టి. ది కింగ్డమ్ ఆఫ్ గాడ్ ఇన్ హిస్టరీ. యూజీన్, OR: విప్ఫ్ అండ్ స్టాక్, 1988.

వ్లాచ్, మైఖేల్ జె. ప్లాటోనిజం ఇన్ఫ్లుయెన్స్ ఆన్ క్రిస్టియన్ ఎస్కాటాలజీ. ఎన్.డి. http://thelogicalstudies.org/files/resources/Platonism_and_Eschatology_article_(PDF).pdf (ఫిబ్రవరి 22, 2013 న వినియోగించబడింది).

¹ (బీమా 2008)

² (ఆల్కార్న్ 2004, 110)

³ (బీమా 2008)

⁴ (గీస్లర్ 2012, 69)

⁵ (షాఫ్ 1914, 89)

⁶ (అలెగ్జాండ్రియా 1885, 305)

⁷ (మార్టిర్ 1885, 193)

⁸ ఐబిడ్. p.18.

⁹ ఐబిడ్. p.21.

¹⁰ (జాక్సన్ 1892, 19)

¹¹ ఐబిడ్. p.21.

¹² (అగస్టిన్ 1996, 7.20)

¹³ (వివియానో ​​1988, 52)

¹⁴ ఐబిడ్., 52-53.

¹⁵ (వ్లాచ్ ఎన్.డి.)

ఇది షాన్ నెల్సన్ యొక్క వ్యాసం. WLC వ్యాసం కాదు. (https://geekychristian.com).

మేము అసలు వ్యాసం నుండి సమస్త అన్య నామములను మరియు తండ్రి మరియు కుమారుని శీర్షికలను తొలగించి, వాటి స్థానాన్ని అసలు నామములతో భర్తీ చేసాము. ఇంకా, ఇక్కడ ఇవ్వబడిన లేఖనాలలో తండ్రి మరియు కుమారుని నామములను బైబిల్ యొక్క మొదటి ప్రేరేపిత రచయితలచే వ్రాయబడిన విధంగా మేము పునరుద్ధరించాము. -డబ్ల్యుఎల్‌సి టీం.