Ciyanza ca Buna Kristu cipede
mulongo “wazinyonyoono zili ciloba ziinda bujayi”. Ooyu mulongo ujatikizya
zyeezyi:
✓ Luunyaunya
✓ Busyaacivwulemwangu
✓ Butolo
✓ Bukali
✓ Munyono
✓ Kulisumpula
✓ Bulyato
Nokuba kuti Mangwalo lwawo
taajisi mulongo mbuli yooyu uuli atalaawa, pele milazyo ya Mangwalo iyubununa
kuti eezi zisusi zili ciloba, nzyenzila eezyo Saatani mwanjilila bantu kuti
ayendelezye mibili amiya yabo. Zili cisambomwe zitaanzi, zijatikizya mbwalimvwa
muntu mumoyo wakwe amakanze aakwe. Bulyato nokuba boobo, buliimpene nkaambo
bujatikizya micito yamuntu.
Bantu banjaanji baamba kuti
bulyato nkulya kapati. Aabo bakokede balimvwa kusumpuka atala lyabaabo
baneneede, kabeezyeezya kuti ooyo muntu uuneneede cakuti uliminidwe mumubili
wakwe, nkokuti muntu mulyato uulya kapati. Bulyato, nokuba boobo, bujatikizya
zinjaanji kwiinda buyo kwiindizya kulya zintu zinona.
Ilikke nzila eeyo Yahuwah njakonzya
kubandika kumuya wamuntu, njakunjila mumizeezo yakwe. Aboobo, kufumbwa cintu
cimukopanya mizeezo nokuba kumuungula maanu, eeco cintu ceelede kweelebwa
cakutalelema. Kulya kapati ncintu cikonzya kuzilaisya mizeezo yamuntu, mbweenya
buyo a kkofi, tomwe, misamu iinyanyaazya mubili, bukoko, azyakulya zilaa mafuta
kapati nokuba zivwelenganyidwe amisamu minjaanji kapati mbuli tununkilizyo,
munyo ampilibili.
Izyakulya zikulwaizya buumi
bubotu bwamuya, nzizyeezyo zyakapedwe kuli Adamu a Eva mumuunda wa Edeni:
micelo, inseke amaila. Nicaasika cinyonyoono, cisyu mani, eeco cakapedwe kuti
ncakulya cabanyama bamwi boonse, acalo cakasanganyigwa akataa zyakulya zyabo. Niwakainda
muyoba ookwa Noah, eelyo bunji bwanyika niyakacili kunsaa meenda alimwi bana
bokwa Noah nibatakaninga jana ciindi cibotu cakusyanga mbewu, zimwi “nyama
zisalala” zyakazumizyigwa kuligwa.
Nokuba kuti Yahuwah wakazumizya bantu kulya nyama, pele nyama tiiyakali cakulya
ceelela mubili wamuntu kwiinda zyakulya zimwi pe. Mubwini, eelyo
nikwaasanganyigwa nyama akataa zyakulya zyabantu, buumi bwabantu bwakafwiimpa
citaambiki cakuti Shemu wakapona misela iili ciloba kwiinda basazinyina –
antoomwe a Abrahamu lwakwe!
Boonse aabo balangaula
bululami, bayoojana kuti kupilukila kukulya cakulya cuubauba, citasanganyidwe
zinjaanji zikola, mbuli bweengwa, mafuta azimwi zibamba cakulya kuti citaboli,
bayoolijanina cileleko cipati cakukoma cinyonyoono. Ooyu ngomulazyo mupati
ngubakateelede bamanyina ba Daniele, Hananiah, Mishayeli, a Azaliya. Aaba
bamakaintu basyoma muli Yahuwah bakali kupona aciindi cilaa ntenda mumusela
wacisi ca Isilayeli. Balo bakali kusyoma zishinshimi zokwa Jelemiya kuti munzi
wa Jelusalema uyoowida mumaanza aalumamba lwaku Bbabbuloni alimwi bantu
bayootolwa buzike. Kwiinda mulusyomo, balo bakakomezya bana babo kuti baimikile
lyoonse mukasimpe kakwiina kuzungaana nokuba kuti zyabayumina buti zyintu.
Eelyo Daniele abalongwenyina
botatwe naakatolwa buzike ku Bbabbuloni, buumi mbubaakomezyegwa kumunzi kwabo
nibakacili bana, tiibakabuluba pe.
Mwami wakati kabapegwa zilyo zyabuzuba abuzuba
awaini kuzwa kwakwe. Aaba bakali bakuti baiisigwe kwamyaka yotatwe, nkabela
baakumanizya bakabelekele mwami. Akati kabaaba bamwi bakazwa kucisi ca Juda
kwakali, Daniyeli, Hananiya, Misyayeli a Azaliya. Mupati wababelesi wakabaulika
mazina aambi. Daniyeli wakamuulika zina lyakuti Belitesyaza, Hananiya
wakamuulika kuti Syaduleki, Misyayeli wakamuulika kuti Misyeki, Azaliya
wakamuulika kuti Abedinego. Pele Daniyeli wakayeeya kuti walo atalisofwaazyi
azilyo zyabwami awaini, eelyo wakakumbila mubelesi mupati kuti azumizigwe
kutacita boobo (Daniele 1:5, 8, KJV)
Mbweenya mbuli bantu
banjaanji mazubaano, mweendelezi wabazibe awalo wakali kusyoma kuti eezyo
zyakulya zilaa mafuta kapati akuvwelwa zinjaanji nzyaakali kulya mwami, kuti
zyakali sumpukide akubaa busani kwiinda cakulya eeco Daniele abalongwenyina
ncibakakumbila. Walo wakati kuli mbabo:
“Njoowa
mwami simalelo wangu ooyo wasungula kale zilyo azyakunywa. Lino kuti abone kuti
wakotela, cakutaba mbuli basaanyoko, mwami uyoondikosola mutwe. (Daniele 1:10, KJV)
Daniele wakalizyi kuti bunji
bwabazike bamwi baci Hebulayo bakali kukkomanina zyakulya zivweledwe zinjaanji,
zyakulya zilaa nyama zitasalali amawaini aakola aayo Mwami ngaakali kubapa.
Balo bakali kulya nyama zitasalali eezyo ziligwa abantu bakomba mituni,
akunyansya mulawo ookwa Yahuwah. Walo wakabuzya Melzar, silutwe muzibe ooyo
wakali kumweendelezya atala lyakwe, kuti abape ciindi cakubasunka. Eeci cakali
ciindi cilamfu ncobeni kuti bubotu bwakulya zyakulya ziimpene butalike
kulibonya.
Aboobo Daniele wakati kumweendelezi silutwe wabazibe ooyo wakabikkidwe
kweendelezya ba Daniele, Hananiya, Mishaeli, a Azaliya,
Mpawo
Daniyeli wakaambila mulindizi ooyo mupati wababelesi ngwaakabikka kuti kalanga
Daniyeli, Hananiya, Misyayeli a Azaliya kuti, Twakukumbila, tusole kwamazuba
aali kkumi. Utatupi cimbi ccita buyo zisyumani kuti katulya amaanzi aakunywa. Kwaakumana ukatweezyanyike abakubusi aabo balya zilyo zyabwami wamana noyoocita
mbuli mbooyoobona. Nkaako wakazumina kucita eeci, akubasoleka kuti bacite
mbubakakumbila kwamazuba aali kkumi.
Lino
mazuba aali kkumi naakamana balo bakalangika kuti bali kabotu akuneneya kabotu
kwiinda bakubusi baya bakali kulya zilyo zyabwami. Nkaako mulindizi ooyo
wakagwisya zilyo zyabo zibotu awaini wakali wakuti kabanywa, mubusena bwazeezyo
wakabapa zisyumani (Daniele 1:11-16,
NKJV)
Ncintu ceelede kulangisyigwa
nguzu zili mumajwi aaya: “Daniele wakakanza mumoyo wakwe.” Kunyina nokuba kuti
wakabambililwa kabotu munzila iili buti amwami waku Bbabbuloni, pele walo
wakacili sintolongo ooyo wakajatwa munkondo. Eeci cizuminano tiicakali
cizuminano cabuzuba bomwe pe, pele cakali cizuminano cakulya abuzuba mubuumi
bwakwe boonse kuzwa buzuba oobo kuya kumbele lyoonse. Kukaka kulya ceeco
ncaakasombedwe mubwaabi amukulumbaizyigwa kwa Mwami, inga nicakaba cintu
cilibonya aanga nkutwangila nokuba kutukila mwami. Daniele wakabikka buumi
bwakwe muntenda nkaambo wakalizyi ncaakeelede kulya cisalala. Kufumbwa naa kuti
naakazumizyigwa nokuba kuti taakazumizyigwa kulya, walo naatakalya budodoodo
oobo mwami mbwaakabasombede – nokuba kuti buumi bwakwe kabuyoosikila kumamanino
akukosolwa kwiinda munzila eeyo.
Yahuwah wakaleleka kusyomeka
kwa Daniele abalongwenyina:
Bakubusi
aaba bone Leza wakabapa luzibo akumvwisya zintu zyamwaambo oonse akwiiya.
Daniyeli wakali kukonzya kumvwisya zilengaano aziloto ziindene-indene.
Lino
ciindi eeco mwami ncaakabikkide kuti bakaletwe nicakasika, mupati wababelesi wakabaleta
kuli Nebukadineza. Mwami wakaambaula ambabo, nkabela wakajana kuti taakwe
wakeelene kubaa maanu mbuli Daniyeli, Hananiya, Misyayeli a Azaliya, nkaako
bakanjila mulimo wakubelekela mwami. Mumakani oonse azya busongo akumvwisya
zintu mwami ngaakababuzya, wakajana kuti balainda ziindi zili kkumi kwiinda
basimabibo boonse abasikulota babwami bwakwe boonse (Daniele 1:17-20, NKJV)
Yahuwah wakasyomezya kuti: “Mebo,
nde Mwami Yahuwah wa Isilayeli, ndakasyomezya muciindi cakale kuti, mukwasyi
amikowa yanu iyoondibelekela kuba bapaizi muciindi coonse. Pele lino ndaamba
kuti, peepe, tacikonzeki pe. Nkaako ndiyoolemeka baabo bandilemeka, pele aabo
bandisampaula ambebo ndiyoobaubaula.” (1 Samuele
2:30, KJV) Yahuwah wakazuzika cisyomyo eeci kuli Daniele abalongwenyina. Walo
ulakonzya kubacitila boonse aabo bakanzide mumyoyo yabo, mbeenya mbuli Daniele
mbwaakacita, kulilesya kucita cili coonse eeco cinga casampaula Sikabumba wabo.
Kuyanda cakulya, ninzila
imwi Saatani njabelesya kweendelezya bantu kuzwa ciindi Adamu naakabisya ciindi
cakutaanguna kwiinda mukulya mucelo waakasyidwe. Awalo Mufutuli naakali
munkanda kasunkwa, wakasunkwa munzila yakuyanda cakulya. Aawo muntu
mpaakataanguna kubisya akwaalilwa kuteelela, Mufutuli Yahushua wakeelede
kutaanguna kukoma. Ncencico eeco Walo ncaakacita alimwi Walo wakapa kuzunda
kuli boonse aabo bayandaula kuzunda cibi munzila eeyo.
Mazubaano, kwiinda ciindi
cili coonse mumusela wesu, kuyandisya cakulya ncecibelesyo cibeleka ncobeni eeco
ncabelesya Saatani. Misamu iinonezya cakulya, zintu zivwelwa amisamu iilesya
cakulya kubola eeyo iisanganyigwa muli zyakulya mazubaano, ikwenga busa
bwabantu, akubapa kuti baindile kufwa nzala. Zyakulya zyakapindulwa kuleka
mbozyaalengedwe kulengwa (GM), zyakatondezyegwa kale kuti zipindula mubili mubotu
wayooyo uulya zyakulya eezyo. Dr. Stanley Ewen, syaazyibwene uutobelezya nkwaazyila
malwazi, musilisi wa lumamba lwa Bwami lwaku Aberdeen, wakatongooka kuti kamwi
kazunda kajanwa mucisyumani ca kkoliflawa, aako kabelesyegwa kupindula zyakulya
inga kaindizya kuyungizya ziindi zyakuti muntu abaa bulwazi bwakubola mubili kacilanga,
naa bulwazi bwa kkansa. Walo wakaambilizya kupima meenda aajanwa munsaa mbewu
zilimwa zyakulya zipindudwe (GM) boobo.
![]() |
|
Musunko wakainda kaindi kasyoonto wakatondezya cakumaninizya kuti mapopwe |
Mu Vwivwi 2012, cikolo
cipati ca Caern ku France, cakapa makani mataanzi aatondezya musunko wakusanina
mbeba mapopwe aakapindulwa (GM), mapopwe aayo ngamwi akataa zyakulya
zipindaudwe. Kwakajanwa kuti mapopwe aamusyobo ooyo ngaatalisya makoto aakkansa
mumibili yambeba zyakali kusaninwa mapopwe aayo.
Inkuku, ŋombe zikamwa mukupa
abanyama bamwi bavwubilwa kuligwa nyama, abalo basaninwa misamu iibakomezya
mumazuba masyoonto buyo atuzunda tumwi, mukusoleka kubaa mpindu mpati mukaindi
kasyoonto, mukuuzya mayi manji, mukupa anyama. Yoonse misamu atuzunda ooto
iboolela mumayi, mukupa nokuba mabisi, anyama, zilaa ntenda kuli baabo
bazyilya.
Musamu wa Bisphenalo A, naa
BPA, ngumwi akataa misamu iikola uulwana mubili wamuntu. Ooyo musamu ulasanganyigwa
mukubamba zipulasitiki zya mabbodela, akubikkwa mukati mumbalaa tugabba kutegwa
cakulya citaboli. Kaambo kaliko nkakuti, ooyu musamu usensezya musamu wa estrogeni muli zyakulya azyakunywa
zibikkidwe mukati katugabba muubikkidwe. Mumusunko umwi, “kwakajana
bumboni butakonzyi kukakwa” bwakuti ooyu musamu . . . ulakonzya kunyonganya
zizyalilo zyabamakaintu akujaya zibeela zyabulowa, kuzyala zilema akusowa.”
Yoonse misamu “yamazubaano”
iisanganyigwa muli cakulya ncotulya, ilakola, kuleka buyo mibili yesu, pele
amizeezo yesu ayalo. Mubili uuciswa alimwi uukatede, tuukonzyi kubaa mizeezo
iisalala mbuli mizeezo iizyila mumubili uupona buumi bubotu. Kajwi “kasyoonto
kabombe” kokwa Yahuwah inga caba cintu cikatazya kuswiilila kuti mizeezo yamuntu
kiikoledwe misamu alimwi kiikoledwe cintu eeco canjizyigwa mumubili wakwe.
Aboobo, kweendelezya kabotu busa bwakuyanda cakulya, weelede kuba mulimo alimwi
cintu ciyandika cabulemu.
Eeco cakulya ncaakabamba
Mulengi wesu, ncaakabambila ba Adamu a Eva muciimo cabo citakwe cinyonyoono,
ncecakulya ciceelela baabo beelede kukoma cinyonyoono. Kulya cisyu mani tacili
buyo cakulya ciinda Kubota, pele nceciinda kubula ntenda, alimwi citakwe misamu
iikomezya zintu, misamu amalwazi aayambukide kapati muli baabo balya nyama.
Masimpe kuti Mangwalo
alembedwe kuti Mufutuli Yahushua wakali kulya nswi. Ncintu cilangikaanga
cililuleme kukosozya makani kuti Walo wakali kulya anyama zimwi zisalala,
kusanganya a mwanaambelele wa Pasika nokuba mwanaa mpongo uuligwa mumilalio ya
Pasika. Mangwalo alembedwe kuti, eelyo Yahuwah naakaswaya Abrahamu kali
mumusinzo wakuya ku Sodoma a Gomorrah buzuba bwakasolweda kujaigwa kwamunzi
ooyo, Abrahamu wakamubambila abangele
bobile bakali Anguwe, cakulya.
Walo
lwakwe wakazuzaanina kubutanga bwaŋombe, waakusala moombe muniini uuneneede,
waambila mubelesi wakwe kuti amubambe-bambe cakufwambaana. Wakabapa mabisi
aabwanda, mukupa anyama. Kabalya, wakaliimvwi ambali ambabo mucimvule camusamu (Matalikilo 18:7, 8, NKJV)
Bamwi bantu basyoma kuti, alimwi
bayiisya kuti, nyama tiiyelede kuligwa akasyoonto pe, nokuba kuti muntu uyanda
kumaninwa buumi. Bamwi basimweendanzila bakanyemya bantunyina akubacisya myoyo,
nkaambo kakupindula bantu kuzwa kukasimpe, kwiinda mukukaka kulya nyama eeyo
njibaabambilwa abaabo bakabatambula nibakali mulweendo balo batalyi zisyumani.
Twaano ooto tuli mu Mangwalo tokwa Yahuwah a Yahushua nobakali kulya nyama,
tweelede kutondezya mbotweelede kweenda swebo mbuli bantu bokwa Yahuwah eelyo
notubambula zyakulya nzyotulya.
Yahushua wakazyalwa kali
muna Isilayeli. Walo wakapona buumi bwa muna Isilayeli akulya zyakulya
zyakaliko mumazuba aayo alimwi kwakanyina nzila muciindi eeco yakuyobozya
cakulya kuti citaboli. Nokuba boobo, nyama eeyo yakali kuligwa mumazubaayo tiiyakalaa
malwazi amisamu iisofwaazya nyama zyamazubaano. Kuli baabo bakaka kulya nyama ,
nokuba kuti nyama kacili cakulya cilikke ciliko kuti cikwabilile buumi
bwamuntu, mukonzyanyo ookwa Yahushua utuyiisya kuti kuvwuna buumi ngomulawo
mupati uteelede kulubwa pe. Buumi ncipego ciyandisi alimwi muntu lyoonse
weelede kwiimikila nji, mukukwabilila buumi. Mbuli mulawo, kukwabilila buumi ooko
kwiinda Kubota, nkwakuleka kulya nyama eezyo ziletela malwazi akuzibinganya
mizeezo yamuntu. Nokuba boobo, kuti kakuli nzala acimpayuma, cilizumizyidwe kulya nyama
zisalala, kazyiminunudwe bulowa boonse, kazyitambulika, nokuba kuti tazyili
cakulya ciinda kubota.
Bantu bokwa Yahuwah aabo
bakatambula bwaabi bwa Abrahamu; eeco ncintu ceelede kutuyiisya kubomba moyo akulumba
baabo batazyi kabotu, mulubomba lwabo lwakutwaaba zintu zyabo. Lyoonse ncintu
ciinda Kubota kuti walubizya mubwaabi bwako. Eeco tacaambi kuti aabo bazyi
kabotu lyoonse balijisi nzila yakujana zyakulya zisalala akulya kufumbwa
ncobayanda pe. Mubwini, eeco caamba kuti eelyo webo noli ambaakani yamusyobo
ooyo, kolekela kubomba moyo abwaabi bwabantu aabo bakufwida nkumbu kuti zyeendelezye
micito yako.
Kuzunda busa bwakuyanda
cakulya, ncecimwi cintu ciyandika kapati alimwi ninkondo yiinda kukatazya kuzunda.
Mbuli Saatani mbwayaa kuyandaula nzila zinjaanji zyakusofwaazya mibili amizeezo
yabantu, cakulya cuubauba, citasangene misamu alimwi cibambidwe munzila
njicaalengwa, ncecintu ciyoogwasya kuzunda nkondo yakulwana ciimo camuntu
uuwide. Aabo bayanda kuzunda nkondo yakulwana busa bwakuyanda cakulya, mbweenya
mbuli Daniele abalongwenyina a Yahushua Lwakwe mbubaazunda, abalo bayoolijanina
kuti kuzunda muli zyoonse kuyootobela aawo.
Mbweenya mbuli zinyonyoono
zimwi, Yahushua ulaa bwiinguzi kukusunkwa akulamatila cibi cili coonse.
Lino
atujatisye lusyomo ndotuzumina. Nkaambo tulijisi Mupaizi Mupati kwiindilila,
walo wakainka akuyoosika kujulu kwini-kwini kwa Leza. Ooyo ngu Yahushua, Mwanaa
Yahuwah. Tatujisi Mupaizi Mupati uutakonzyi kutufwida lubomba mubuteteete
bwesu. Mupaizi wesu wakasunkwa munzila zyoonse, mbubuli mbotusunkwa swebo. Pele
taakwe naakabisya pe. Lino atube aacamba swebo, tuswene kucuuno cabwami ca Yahuwah
waluse. Ooko tuyootambula lweengelelo akujana luse lwakutugwasya ciindi
notubula (Langa baHebulayo 4:14-16.)
Yebo kwaaba buumi bwako, akuyanda
kwako, amubili wako ku Mufutuli Yahushua. Walo ulindila buyo nduwe kuti akupe
kuzunda atalaa cinyonyoono cili coonse ncotingaana limwi. Konjila lino
mulukondo lwakupona kozundide kwiinda muli Nguwe.

Comments